آیا شما هم نگران وقت و برنامه مطالعاتی خود در تابستان هستید؟ مطمئن نیستید که چطور از این فرصت استفاده کنید؟ فصل تابستان برای دانشآموزان سال اول کنکور مثل یک سکوی پرتاب است و به نوعی یک فصل طلایی برای کنکوریها است. در این فصل، مدرسهها تعطیل هستند و دانشآموز فرصت پیدا میکند بدون فشار کلاسها و امتحانها روی درسها و مهارتهای خودش کار کند.
اما یک نکته مهم وجود دارد: بسیاری از دانشآموزان این فرصت را به خاطر چند اشتباه ساده از دست میدهند. گاهی این اشتباهات باعث میشود تا پایان سال تحصیلی هم عقبافتادگی آنها جبران نشود.
این مقاله، شصت و یکمین مطلب از سری مطالب ماز درباره «مطالعه» است.
- شروع از اولین مقاله: با رعایت این ۳ اصل، مطالعه ات را باکیفیت کن.
- مقاله بعدی: رتبههای برتر چند ساعت درس میخوانند؟
در این مقاله قرار است درباره پنج اشتباه مهلک کنکوریهای سال اول در تابستان صحبت کنیم.

۱- نداشتن برنامه مشخص و واقعی
اولین و شاید بزرگترین اشتباه دانشآموزان سال اول کنکور در تابستان، نداشتن برنامه درست است. پس یادگیری بهترین روش برنامهریزی درسی برای خود در تابستان بسیار مهم است.
خیلی از داوطلبان در شروع تابستان میخواهند کل کتابها را تمام کنند، هر روز ساعتهای طولانی مطالعه داشته باشند و تمام مباحث را یکجا جمعبندی کنند؛ اما در عمل بعد از چند روز یا نهایتاً چند هفته خسته و دلسرد میشوند.
چرا این اتفاق میافتد؟ چون برنامه و هدفگذاری آنها غیرواقعی است. تصور کنید کسی تصمیم بگیرد از روز اول تابستان روزی ۱۲ ساعت مطالعه کند؛ بدن و ذهنش به چنین فشاری عادت ندارد و طبیعتا خیلی زود از پا درمیآید. در نتیجه، نه تنها پیشرفت نمیکند، بلکه احساس شکست و بیانگیزگی پیدا میکند.
برای آنکه دچار این مشکل نشوید سعی کنید برنامه خود را واقعبینانه تنظیم کنید. اگر تا امروز فقط ۳ ساعت در روز مطالعه داشتید، کافی است آن را به ۴ یا ۵ ساعت برسانید. بعد از آن کمکم میتوانید حجم مطالعه را افزایش دهید.
حتماً برنامه هفتگی بنویسید. برنامه هفتگی انعطاف بیشتری دارد و اگر یک روز عقب بیفتید، میتوانید در روزهای بعد جبرانش کنید.

۲- توجه نکردن به دروس پایه
اشتباه دوم این است که بعضی دانشآموزان مستقیم سراغ مطالب سخت میروند. آنها فکر میکنند اگر بتوانند تستهای دشوار را حل کنند، موفق خواهند شد. اما وقتی پایه درسی ضعیف باشد، مطالعه مطالب پیشرفته فقط باعث گیجی و عدم کنترل استرس شما میشود.
مثلاً اگر کسی هنوز در قواعد ساده ریاضی یا زیست مشکل دارد، رفتن سراغ تستهای ترکیبی و زماندار مثل ساختن خانه روی شن است. دیر یا زود همه چیز فرو میریزد.
بنابراین اول پایه را محکم کنید. کتاب درسی و جزوههای دهم و یازدهم را دقیق بخوانید تا مطمئن شوید مفاهیم ساده را بلد هستید. وقتی دیدید پایهها محکم شد، به تدریج تستهای ترکیبی و زماندار را وارد برنامه کنید.
اگر احساس میکنید که با وجود مطالعه و تستزنی هنوز هم در فهم مباحث پایه مشکل دارید، میتوانید از کلاسهای آنلاین ماز و یا نکته و تست ماز استفاده کنید. با تهیه اشتراک الماس ماز و یادگیری بهترین استفاده ممکن از آن علاوه بر آزمونهای آزمایشی میتوانید با شرکت در کلاسهای کمکآموزشی و آمادگی نهایی ماز به موفقیت نزدیکتر شوید.
۳- مطالعه پراکنده و بدون مرور منظم
تفکر بسیاری از دانشآموزان این است که اگر فقط حجم زیادی از مطالب را بخوانند موفق میشوند؛ در حالی که یادگیری واقعی زمانی اتفاق میافتد که بهترین روشهای مرور دروس را بلد باشید و آنها را به خاطر بسپارید. بدون مرور، مغز شما مطالب را در حافظه کوتاهمدت ذخیره میکند و بعد از چند روز فراموش میکند.
فرض کنید یک شماره تلفن را فقط یک بار میخوانید، احتمال اینکه فردا یادتان باشد خیلی کم است. اما اگر همان شماره را در فاصلههای زمانی مختلف تکرار کنید، کمکم در حافظه بلندمدت ذخیره میشود. درس خواندن هم همینطور است!
با ثبتنام در آزمونهای آزمایشی ماز و استفاده از برنامه راهبردی جامع میتوانید تمامی دروس و مطالب سالهای دهم، یازدهم و دوازدهم را چندین و چند بار مرور کنید!
اشتراک الماس اولین و آخرین خرید کنکورت است!
۴- نادیده گرفتن استراحت، خواب و سلامت روان
بسیاری از دانشآموزان تصور میکنند که برای موفقیت باید شبها کم بخوابند و تمام روز فقط درس بخوانند. در حالی که خواب کافی یکی از کلیدهای موفقیت است. وقتی خواب کم باشد، تمرکز و حافظه به شدت آسیب میبیند. حتی ممکن است شما ساعتها درس بخوانید ولی هیچ چیزی به یاد نسپارید.
سلامت روان هم به اندازه سلامت جسم اهمیت دارد. اگر خودتان را بیش از حد تحت فشار قرار دهید و تفریحات کافی نداشته باشید، احتمال خستگی ذهنی و بیانگیزگی بالا میرود. بنابراین سعی کنید حداقل ۷ ساعت خواب شبانه داشته باشید.
فعالیت بدنی سبک مثل پیادهروی، دوچرخهسواری یا نرمش روزانه را در برنامه قرار دهید و همچنین زمانی برای تفریح و کارهای مورد علاقه بگذارید. دیدن یک فیلم، گوش دادن به موسیقی یا گپ زدن با دوستان میتواند انرژی شما را برگرداند. پس تأثیر تغذیه و خواب در کنکور را دست کم نگیرید.
۵- مقایسه مداوم خود با دیگران
یکی از خطرناکترین دامها، مقایسه کردن افراطی است. وقتی دائماً خودتان را با دوستان یا افراد در شبکههای اجتماعی مقایسه کنید، یا دچار غرور میشوید یا دچار ناامیدی. هر دو حالت مضر است!
یادتان باشد هر کسی شرایط خاص خودش را دارد؛ وضعیت خانواده، سطح پایه درسی، توانایی ذهنی و حتی شرایط روحی دیگران با هم متفاوت است پس مقایسه با دیگران منصفانه نیست. تنها کسی که باید با او مقایسه شوید، خودِ دیروزتان است.
برای حل این مشکل سعی کنید معیارهای پیشرفت شخصی تعریف کنید؛ مثلا تعداد تستهای درست در هفته یا تعداد فصلهای مرور شده. اگر فشار مقایسه زیاد است، زمان استفاده از شبکههای اجتماعی را کاهش دهید.

سوالات متداول
+ آیا باید در آزمونهای آزمایشی تابستان شرکت کنم و همه درسها را تمام کنم؟
-خیر. تابستان بیشتر برای تثبیت پایهها و مرور استفاده میشود و مرور کاملتر در نیمه دوم سال انجام میگیرد.
+روزانه چند ساعت مطالعه کافی است؟
–بستگی به سطح شما دارد. برای شروع ۴ تا ۶ ساعت مناسب است و به مرور میتوانید به ۸ ساعت هم برسانید. دقت کنید که این ساعت مطالعه روزانه شما وابسته به سطح درسی و پایه شماست.
+اگر عقب افتادم چه کنم؟
-آرامش خود را حفظ کنید. برنامه را بازنگری کنید و اهداف کوچکتر تعیین کنید. اگر زمانی در آزمونهای آزمایشی ماز از بودجهبندی عقب افتادید با استفاده از آزمونهای جبرانی و مروری در بازههای مختلف میتوانید زمان از دست رفته را جبران کنید.
+ چگونه انگیزه را حفظ کنم؟
-اهداف کوتاه مدت تعیین کنید، پیشرفتهای کوچک را جشن بگیرید و حتماً برای تفریح وقت بگذارید.
+بهتر است تابستان را صرف پیشخوانی پایه بعدی کنم یا مرور پایههای قبلی؟
-در تابستان اولویت با تکمیل آموختههای سال قبل و رفع اشکالات است. اما اگر ساعت مطالعه بالایی داشته باشید پیشخوانی قسمتی از مطالب سال بعد هم توصیه میشود.
نتیجهگیری
در نهایت برای پیشرفت در تابستان:
۱- برنامه واقعبینانه داشته باشید و به تدریج حجم کار را افزایش دهید.
۲- پایه درسی را تقویت کنید، سپس سراغ تستهای دشوار بروید.
۳- مرور منظم کلید تثبیت یادگیری است.
۴- خواب کافی، ورزش سبک و تفریح فراموش نشود.
۵- مقایسه با دیگران ممنوع؛ فقط با خودتان رقابت کنید.
۶- با استفاده از پکیج الماس ماز علاوه بر آزمونهای آزمایشی و کلاسهای تستزنی تابستانه، میتوانید از دورههای جمعبندی دوپینگ، کارگاههای مشاورهای و همچنین همایشهای جمعبندی انتهای سال نیز استفاده کنید.