اگر شما هم از آن دسته دانش‌آموزانی هستید که علی‌رغم ساعت مطالعه بالا، تراز و درصد آزمون‌هایتان پایین است حتما با ما همراه باشید. در این مطلب به بررسی مواردی می‌پردازیم که بازدهی مطالعاتی شما را بالاتر می‌برد.
فهرست مطالب
- این مقاله، اولین مطلب از سری مطالب ماز درباره «مطالعه» است.
- مقاله بعدی: بهترین روش برنامه ریزی درسی + راهنمای عملی
دیروز مصاحبه یکی از رتبه برترهای ماز را می‌دیدم، دکتر موسوی از رتبه 8 منطقه کنکور انسانی آقای محمد علی یوسفی سوال پرسید:
+ چند ساعت در طول روز مطالعه داشتی؟
– کیفیت برام از مدت زمان مطالعه ارزش بیشتری داشت.
راستی اگر دوست داری مصاحبه کاملشون رو ببینی روی من کلیک کن.
زمانی‌که مصاحبه‌را دیدم به این فکر فرو رفتم که واقعا کیفیت مهّم تر است یا ساعت مطالعه؟ ازکجا بفهمیم روش درس‌خواندنمان درست است یا نه؟
همین ابتدا، توجه شما را به این نمودار جلب می‌کنم:
ساعت مطالعه بالا زمانی تاثیر گذار است که با کیفیت باشد، اما چه چیزی باعث می‌شود ساعت مطالعه شما کیفیت خوبی نداشته باشد؟
- مطالعه کردن با خستگی
- ناامیدی
- نداشتن برنامه درسی مناسب و اصولی و یکنواخت
- عدم آگاهی از روش صحیح مطالعه دروس مختلف
- تغذیه و خواب نامناسب
- استرس روزهای باقی‌مانده
- و چندین دلیل دیگر…
چه روش هایی باعث می‌شود کیفیت مطالعه ما افزایش پیدا کند؟
حتماً داستان هیزم شکن را شنیدید که وقت نمی‌گذاشت تا تبر خودرا تیز کندو به جای آن، ساعت‌‌ها با تلاش بیشتر به قطع کردن درخت‌ها ادامه می‌داد. به مرور تعداد درخت‌هایی که قطع می‌کرد کم و کمتر شد؛ اما اگر وقت می‌گذاشت تا تبرش را تیز کند، سرعت کار و نتیجه نهایی بهبود می‌یافت.
داستان هیزم شکن مصداق بارز بسیاری از ماست. قبل از اینکه سراغ مطالعه بروید بهتراست روش صحیح مطالعه دروس مختلف را بدانید تا کیفیت مطالعه‌تان را بالا ببرید، امّا چطور کیفیت درس خواندن خود را افزایش دهیم؟ در ادامه به توضیح مفصل عوامل مختلف آن می‌پردازیم.
1- شرایط اولیه
آمادگی فضای مطالعه اولین قدم شروع مطالعه است، فضای مناسب برای درس‌خواندن باید نور خوب و کافی داشته باشد و فضای اطراف شما مرتب و تمیز باشد تا تمرکز شما زمان مطالعه از بین نرود و از همه مهم‌تر در آن نقطه احساس راحتی داشته باشید. اگر سکوت محیط مطالعه برایتان خیلی مهم است جایی را انتخاب کنید که از صدای تلوزیون و… دورتر باشید یا از هدفون و هندزفری استفاده کنید.
2- آماده‌سازی پیش از مطالعه
قبل از اینکه شروع به مطالعه کنید نیاز است یک برنامه جامع و کامل داشته باشید، هدف خودتان‌را بدانید و میزان تلاش برای رسیدن به هدف‌را نیز مشخص کنید.
یک مثال: فرض کنید رشته مورد علاقه شما داروسازی است و دوست دارید در دانشگاه اصفهان تحصیل کنید، برای تحصیل در این رشته نیاز است درصدهای شما به طور میانگین حدود 50% درصد باشد.
بنابراین شما سعی می‌کنید با برنامه ریزی درست و منظم، خود را به درصد دلخواه نزدیک کنید.
زمانی که شما برنامه درسی خودتان‌را داشته باشید می‌دانید امروز باید چند ساعت درس‌بخوانید و چه مباحثی را مطالعه و مرور کنید یا تست بزنید.
برنامه درسی‌را با توجه به شرایط جسمی خودتان بنویسید.
زمان هایی که ذهن فعال‌تری دارید و تمرکزتان بالاست را به دروس تحلیلی مثل ریاضی، فیزیک یا شیمی اختصاص دهید. اگر در زمینه برنامه ریزی تخصص ندارید بهتر است از یک مشاور باتجربه کمک بگیرید، تبر خود را تیز کنید و انرژی خود را بر اجرای دقیق آن بگذارید.
3- شروع مطالعه
قدم اول: آماده سازی ذهن
اگر نیاز به انگیزه دارید بهتر است اهداف خودتان را مرور کنید و لحظاتی خود را در رویاهایتان غرق کنید.
مهّم‌ترین قسمت آماده سازی ذهن، خالی کردن ذهن از تفکرات اضافی است. بهتر است قبل از مطالعه تمام درگیری های ذهنی که داشتید‌را کنار بگذارید و همه افکار خود را روی کاغذ بیاورید. این کار نهایتاً 5 دقیقه وقت شما را خواهد گرفت اما در ادامه مطالعه‌ای با تمرکز بالا خواهید داشت. پس با جزئیات بنویسید که ذهنتان از این موارد پاک شود.
با این کار به ذهنتان اطمینان می‌دهید که سر فرصت به این افکار توجه خواهید کرد ولی در حال حاضر اولویت شما، مطالعه دروس مدنظرتان است.
قدم دوم: مطالعه فعال
برای شروع مطالعه و بالابردن کیفیت مطالعه بهتر است مباحث را به قسمت های کوچک‌تری تبدیل کنید و برای آن قسمت مدت زمان مشخصی را در نظر بگیرید تا وقت زیادی را به قسمت کوچکی اختصاص ندهید با این روش می‌توانید سرعت مطالعه خودتان راهم افزایش دهید، در واقع طبق اصل پارکینسون، هر کاری به اندازه‌ای که زمان در اختیار داشته باشید طول می‌کشد.
شروع به مطالعه کنید و صرفاً مطالب را روزنامه‌وار مطالعه نکنید. سعی کنید مطالعه فعّالی داشته باشید و زیر نکات مهّمی که می‌بینید خط بکشید.
اگر بین این مطلب با مطالبی که در روزهای قبل مطالعه کرده اید ارتباطی وجود دارد، بهتر است آن‌را یادداشت کنید. سعی کنید مطالب‌را برای خودتان دسته‌بندی کنید. نمودار و فلوچارت رسم کنید.
اگر مبحث مورد مطالعه را درست متوجه نمی‌شوید؛ یک راهکار این است که سعی کنید آن‌را برای دیگران توضیح دهید و اگر به‌طور ریشه‌‌ای آن مطلب را یاد نگرفته‌اید، کلاس‌های آنلاین برترین اساتید کنکور کشور در ماز در اختیار شماست.
این مسئله‌را فراموش نکنید که درسنامه و تدریس به تنهایی کافی نیست و باید دست به قلم بشوید و نمونه سوال و نمونه تست‌های زیادی حل کنید. برای شروع می‌توانید از تست‌های ساده‌تر یا تمارین و فعالیت‌های کتب درسی استفاده کنید.
از هرتست نکات مهّم و نقاط ضعف خودتان‌را استخراج کنید و روی آن قسمت تمرکز کنید. چندین بار ازآن مبحث تست حل کنید تا به تسلط برسید.
بهتراست بعد از چندین روز مطالعه، میزان یادگیری خودتان را بسنجید که پبشنهاد ما در این مرحله شرکت در آزمون است.
آزمون‌های الکترونیکی ماز به صورت دو هفته یکبار برگزار می‌شود که می‌توانید از برنامه راهبردی آزمون به عنوان برنامه درسی بلند مدت و از آزمون‌های ماز برای سنجش میزان یادگیری خودتان بهره ببرید.
انتخاب رتبه‌برترها در سال 1403 آزمون‌های ماز بوده است.
قدم سوم: تنوع در مطالعه
ساعات مطالعاتی برنامه روزانه خود را بین دروس مختلف تقسیم کنید و از مطالعه حجمی و زیاد در یک درس بپرهیزید. با توجه به اهمیت دروس عمومی در امتحان‌های نهایی، توصیه می‌کنیم درس ادبیات را از ابتدای سال تحصیلی و در کنار دروس تخصصی خود مطالعه کنید.
در محیط مطالعه و حتی حالت مطالعه خود نیز تنوع ایجاد کنید. سعی کنید بصورت یکنواخت در شرایطی قرار نگیرید که برایتان خسته کننده باشد تا بتوانید تمرکز خود را حفظ کنید.
به مدت زمان استراحت و برنامه‌درسی پایبند باشید. با تمرین این روند و حرفه‌ای شدن در آن، پیشرفت را به وضوح در درس خواندن‌تان مشاهده خواهید کرد.
موفق باشید.
