- این مقاله، بیست و دومین مطلب از سری مطالب ماز درباره «مطالعه» است.
- شروع از اولین مقاله: با رعایت این ۳ اصل، مطالعه ات را باکیفیت کن.
- مقاله بعدی: مطالعه یا تست؟ رازهای موفقیت در ایام جمع‌بندی
اگر شماهم کنکوری باشید حتما اسم جمع‌بندی را شنیده‌اید اما آیا روش اصولی آن را نیز یاد گرفته‌اید؟
فهرست مطالب
امروز داشتم مصاحبه ماز با رتبه‌برترهای سال‌های گذشته را نگاه می‌کردم. چیزی که تمام بچه‌ها درموردش حرف می‌زدند، ایام جمع‌بندی و تاثیر آن در موفقیتشان بود.
یکی از رتبه‌برترها حرف قشنگی زد، معتقد بود ایام جمع‌بندی و شیوه صحیح آن باعث شده است که مطالب به خوبی در ذهن دسته‌بندی شوند و زمان کنکور بازیابی آن مطالب ساده‌تر باشد.
یا دیگری معتقد بود جمع‌بندی باعث شده است که کل مطالب را با کمک تست مرور کند و نتیجه بهتری نسبت به آزمون‌های آخر خود بگیرد.
اگرشماهم از رتبه برترهایی که می‌شناسید این سوال را بپرسید حتما آن‌هاهم از اهمیت این بازه زمانی برایتان توضیح خواهند داد. به دلیل اهمیت زیادی که دارد ما نیز قرار است، هرآنچه شما برای یک جمع‌بندی خوب نیاز دارید را برایتان توضیح دهیم پس با ما همراه شوید.
چرا لازم است جمع‌بندی کنیم؟
حتما برای شما پیش آمده قبل از امتحان خلاصه درسی را مرور کرده‌اید و در آن امتحان نمره بهتری را کسب کرده اید. جمع‌بندی نیز برای شما همین‌کار را می‌کند.
ایام پایانی قبل از کنکور، بسیار حساس و مهم است. در این ایام، دانش آموزان با حجم عظیمی از اطلاعات و مطالب درسی سال های گذشته رو به رو هستند که باید آنها را مرتب، منظم و به شکل کاربردی و کنکوری جمع بندی کنند.
جمع بندی مناسب، تنها راه موفقیت و تثبیت مطالب در ذهن است. نقش این مرحله آنقدر حیاتی است که می‌تواند تعیین کننده موفقیت و شکست داوطلبان باشد. بنابراین آشنایی با اصول و تکنیک های صحیح جمع بندی دروس، یکی از مهمترین مهارت های لازم برای موفقیت در کنکور به حساب می‌آید.
در جمع‌بندی کنکور لازم است به چه نکاتی توجه کنید؟
- به سراغ مطالعه مطالب جدید نروید. بر روی مطالبی که خوانده‌اید تمرکز کنید.
- در کلاس آموزشی بغیر از کلاس‌های نکته و تست و جمع بندی شرکت نکنید.
- یک برنامه‌ریزی دقیق برای ایام جمع‌بندی تهیه کنید. می‌توانید مطابق با برنامه آزمون‌های دوپینگ پیش‌بروید.
- برنامه‌ریزی به گونه‌ای باشد که فرصت مرور تمام مطالب، مطالعه شده را داشته باشید.
- دراین بازه اولویت با تست‌زنی است.
- مطالبی که درآن‌ها ضعیف هستید یا نیاز به مرور بیشتری دارند را در اولویت بالاتری قراردهید.
اصول جمع بندی صحیح ویژه کنکور
- تقسیم بندی زمان
یکی از مهمترین چالش‌ها در مرحله جمع‌بندی، مدیریت صحیح زمان باقی‌مانده است. در این بازه زمانی محدود، داوطلبان باید همه دروس و مطالب آموخته شده طی ۳ سال تحصیلی را مرور کنند. اما معمولاً زمان برای جمع‌بندی کامل همه مطالب کافی نیست.
بنابراین اولین قدم در جمع‌بندی مفید، برآورد دقیق حجم مطالب باقی‌مانده برای هر درس است. با مرور سرفصل‌ها و مطالب مطالعه‌نشده، می‌توانید مشخص کنید که در هر درس چقدر باید زمان بگذارید. این کار با بررسی مطالب جزوات، کتاب‌ها و تست‌های مربوطه امکان‌پذیر است.
درمرحله بعد، باید بر اساس سطح اهمیت و دشواری هر درس و همچنین حجم مطالب باقی‌مانده، زمان مناسبی را به آن اختصاص دهید. مثلاً اگر زیست شناسی برای شما سخت است و درصد بالایی در این درس برای قبولی نیاز دارید، باید بیشترین زمان را به آن اختصاص دهید. از طرفی برای دروس آسان‌تر یا دروسی که نقطه قوتتان است زمان کمتری در نظر بگیرید.
سرانجام باید برنامه‌ای هفتگی یا روزانه تنظیم کنید تا مطالعه دروس براساس اولویت‌بندی زمانی شما انجام شود. این برنامه‌ریزی باید انعطاف‌پذیر باشد تا بتوانید نقاط ضعف، مطالب فراموش‌شده و… را بطور کامل پوشش بدهید.
- تکنیک‌های جمع‌بندی
روش‌های مختلفی برای این قضیه وجود دارد که انتخاب آنها بستگی به سبک یادگیری و نوع دروس دارد.
یکی از کاربردی‌ترین تکنیک‌ها، استفاده از جداول، نمودارها است. این روش کمک می‌کنند تا مطالب پراکنده را به شکل منظم و خلاصه در کنار هم قرار دهید و روابط میان آنها را پیدا کنید. مثلاً برای جمع‌بندی مباحث شیمی و زیست‌شناسی می‌توانید از نمودارها و جداول مفهومی استفاده کنید.
در آزمون‌های سالیانه ماز ما فکر جمع‌بندی شما بودیم، درسنامه‌هایی را در پاسخنامه آزمون‌ها قراردادیم که مطالب را بصورت جدولی و نموداری برای شما خلاصه می‌کرد. در این بازه می‌توانید ازاین جداول و نمودارها استفاده کنید.
تکنیک دیگر، خلاصه‌نویسی کلیدی و رمزگذاری درمباحث است. در این روش مهمترین نکات مطالعه شده را در قالب کلمات کلیدی یادداشت می‌کنید تا به راحتی در یک نگاه همه موارد مهم را ببینید. این تکنیک ویژه مباحث مرتبط باهم مثل انواع گویچه‌های سفید یا ترتیب واکنش پذیری عناصر در شیمی یا در تاریخ و ادبیات.
اما بهترین روش برای جمع‌بندی، تست‌زنی موضوعی و تحلیل اشتباهات است. با این کار می‌توانید مطالب را از دریچه کنکوری ببینید، نقاط ضعف خود را پیدا کنید و با تمرین زیاد به تسلط بیشتری بر روی مباحث برسید. تا در ادامه آمادگی کاملی برای کنکور بدست آورید.
در نهایت باید ترکیبی از این تکنیک‌ها را برای هر درس به کار بگیرید. اهمیت جمع‌بندی در این است که مطالب پراکنده و مجزا را به شکل یکپارچه و منظم دربیاورید. تا به درک و تسلط بیشتری برمباحث برسید.
- در دوران جمع‌بندی از چه منابعی استفاده کنیم؟
در ابتدای کار با تست‌های موضوعی و ترکیبی شروع کنید. کتاب تست‌های آزمون محور نیز مناسب این مورد هستند. درادامه به سراغ حل تست‌های آزمون‌های جامع ماز بروید. بهترین و به روزترین تغییرات ها به نسبت سبک سوالات کنکور در آزمون‌ها دیده می‌شود. به‌همین دلیل به سرعت تست‌های کتاب را حل کنید به سراغ حل تست‌های آزمون بروید.
دراین بازه باید تا می‌توانید آزمون‌های جامع حل کنید.
- مدیریت انرژی و تمرکز
موفقیت در جمع‌بندی مطالب درسی در ایام منتهی به کنکور، تنها به اجرای تکنیک‌های مطالعاتی بستگی ندارد. مدیریت انرژی جسمی و روحی، و حفظ تمرکز کافی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. برای اینکه بتوانید ازاین زمان بیشترین بهره را ببرید لازم است موارد زیر را درنظر بگیرید:
*رژیم غذایی و خواب کافی
در این دوره حساس، باید توجه ویژه‌ای به سلامت جسمی داشته باشید. رژیم غذایی متعادل و متنوع شامل مصرف میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین و مواد مغذی لازم، انرژی لازم را برای مطالعه طولانی مدت به شما می‌دهد. همچنین باید ساعات خواب کافی (حداقل 7-8 ساعت) را رعایت کنید تا ذهنتان برای مطالعه اثربخش آماده باشد.
*کنترل استرس و اضطراب
فشار کنکور می‌تواند موجب احساس استرس و اضطراب در داوطلبان شود که مانع تمرکز می‌شود. برای کنترل این احساس مخرب، می‌توانید زمانی را به ورزش و پیاده روی اختصاص بدهید.
*دوری از حواس‌پرتی‌ها
محیط مطالعه باید آرام و بدون عواملی برای حواس‌پرتی باشد. مانند موبایل، تلویزیون یا سروصداهای مزاحم. همچنین از شرکت در مراسم‌های غیرضروری و استفاده از فضاهای اجتماعی که وقت زیادی از شما می‌گیرند، اجتناب کنید.
حتما بدرتان خواهد خورد: چگونه انگیزه خودمان را حفظ کنیم؟
- آزمون‌های آزمایشی و مرور نهایی
لازم است در ایام منتهی به کنکور، تمام تلاش‌ها و مطالعات چندین ماهه شما باید به نقطه اوج خود برسد. این مرحله پایانی که شامل شرکت در آزمون‌های جامع آزمایشی و مرور کلی مطالب است، تعیین کننده میزان موفقیت شما در آزمون نهایی خواهد بود.
*اهمیت آزمون‌های جامع آخر
معمولا 2 تا 4 هفته پایانی قبل از کنکور، موسسات برگزار کننده، آزمون‌های جامع و فشرده‌ای را ترتیب می‌دهند که مطابق با کنکور است. شرکت در این آزمون‌های آزمایشی آخر اهمیت زیادی دارد. به طور مثال:
1. سنجش آمادگی واقعی خود در تمام دروس و مشخص شدن نقاط ضعف و قوت
2. شبیه‌سازی کامل فضا و استرس روز کنکور و آشنایی با مدیریت زمان لازم در سر جلسه
3. کسب انگیزه و اعتماد به نفس برای رویارویی با کنکور واقعی
4. شناسایی دقیق ایرادات و اشتباهات فردی و فرصت رفع آنها قبل از کنکور
۵. طبقه‌بندی درست مطالب در ذهن.
۶. تسلط بیشتر روی تست‌های ترکیبی در دروس مختلف
۷. کاهش استرس و اضطراب ناشی از فراموشی مطالب درایام نزدیک کنکور
و هزاران مزیت دیگر…
ماز نیز هرسال دراین بازه آزمون‌های جامع برگزار می‌کند که تمام رتبه‌های برترکشوری درآن خود را به چالش می‌کشند. این یک فرصت طلایی برای آمادگی بیشتر قبل از کنکور است که نباید از دست بدهید! مشاهده آزمون‌های ماز
*مرور هدفمند مطالب
آخرین گام نزدیک کنکور، مرور نهایی تمام مطالب است. اما این مرور باید هدفمند و کنکوری باشد. بر اساس نتایج آزمون‌های آخر و پیدا کردن نقاط ضعف‌های خود، باید مرورتان را متمرکز بر موارد زیر کنید:
1. دروس سنگین‌تر و مهم‌تر برای رشته مورد نظر مانند زیست، شیمی، ریاضی و فیزیک
2. مباحث و مفاهیم کلیدی پرتکرار در سوالات کنکور آن دروس
3. مطالبی که در آزمون‌های آخر بیشترین اشتباه را در آنها داشته‌اید
4. نکات و مفاهیم سرنوشت‌ساز که امتیاز بالایی در کنکور دارند
در این مرور پایانی، تمرکز روی همه مطالب مهم نیست، بلکه باید تلاش خود را متمرکز روی موارد مهم و سخت کنید.
اگر فرآیند جمع‌بندی و آمادگی نهایی را به درستی انجام دهید، با آرامش خیال و آمادگی کامل از هر لحاظ وارد جلسه کنکور خواهید شد. به تمام موارد گفته شده درمقاله عمل کنید چرا که زحمت چند ساله شما در این ماه‌های آخر تاثیر خود را در نتیجه کنکور نشان می‌دهد.
بهترین ها لیاقت شماست.